استفاده از کابل نسوز با کیفیت در بخش‌های مختلف، ایمنی لازم برای مقاومت در برابر حریق و افزایش دما را تامین می‌کند. در دنیای امروزه ایمنی یکی از مهم‌ترین اصول در صنعت ساختمان و صنایع وابسته به آن است. به همین دلیل شرکت‌های گوناگونی که در زمینه تولید کابل و سیم نسوز فعال هستند، در زمینه مقاوم‌سازی آن‌ها در برابر حرارت بالا و آتش‌سوزی هزینه زیادی می‌کنند تا حدالامکان از بروز این خطرات جلوگیری کنند.
منظور از سیم و کابل نسوز چیست؟
سیم نسوز (Fire Resistant Cable) یک سیم بسیار مقاوم در برابر حرارت و دمای بالا است، روکش استفاده شده در این سیم‌ها از جنس سیلیکون بوده و به دلیل مقاومت الکتریکی بالا، شوک الکتریکی و حرارت بالا باعث شده به عنوان یک کابل خاص شناخته شوند.
کابل نسوز مقدار دمای مشخصی را در مواجهه با شعله مستقیم تحمل می‌کنند و در ساخت آن‌ها از پلیمر فاقد هالوژن استفاده می‌شود که در کاهش میزان گازهای سمی بسیار موثر است. این کابل‌ها در برابر حرارت بالا و ضربات فیزیکی بسیار مقاوم هستند.
شیلدهای قابل استفاده در کابل‌های نسوز چندلایه، ترکیبی، نواری و بافت است.
- شیلد نواری: این شیلدها قادرند تا انرژی الکتریسیته ناشی از امواج الکترومغناطیس را کنترل و دفع کنند.
- شیلد بافت: این شیلد بسیار منعطف هستند و در برابر پارگی مقاومت بسیار بالایی دارد، شیلد بافت از به هم بافتن سیم‌های نازک ساخته می‌شود.
- شیلد بافت چندلایه: در این شیلد به منظور پوشش حداکثری از دو یا سه لایه شیلد بافت چند لایه استفاده می‌کنند.
سیم نسوز یا کابل نسوز انواع مختلفی دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به کابل قدرت، کابل اعلام حریق، کابل کنترل نسوز، کابل ابزار دقیق نسوز، کابل فشار قوی نسوز، سیم نسوز با روکش بافت و سیم و کابل جرقه زن اشاره کرد.
ویژگی‌های سیم و کابل نسوز
کابل نسوز ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که همین ویژگی‌ها موجب استفاده از این کابل در بخش‌های مختلف می‌شود:
- مقاوم در برابر نم و رطوبت: محیط‌های شرجی و رطوبت زیاد ممکن است کمی مشکل‌ساز شود، اما با وجود سیم و کابل نسوز نگرانی وجود ندارد زیرا در این شرایط هم بسیار مقاوم هستند.
- مقاوم در برابر دما: گاهی ممکن است دمای محیط افزایش پیدا کند و باعث آتش‌سوزی و حریق شود. گاهی هم ممکن است با کاهش دما موجب خشک شدن و سخت شدن کابل‌ها شوند؛ کابل نسوز محدوده دمایی مشخصی دارد و می‌تواند از بروز حادثه جلوگیری کند.
- عدم تولید دود و گاز سمی: سوختن در حرارت بالا موجب آزاد شدن برخی گازهای سمی و کشنده می‌شود، اما کابل نسوز زمانی که در حرارت بسیار بالا شروع به سوختن کند هیچگونه گاز سمی از خود خارج نمی‌کند و از این لحاظ بسیار امن است.
- مقاومت UV: کابل نسوز در برابر اشعه‌های مختلفی چون مادون قرمز، ماورا بنفش، ازن و گاما مقاوم است.
- کاربرد در صنایع حساس: کابل نسوز امنیت بسیار بالایی دارد و در صنایع حساس استفاده از آن‌ها بهترین گزینه است.
- انعطاف‌پذیری بالا: ویژگی‌های منحصر به فرد کابل نسوز باعث شده تا از آن در بخش‌های مختلفی استفاده کنند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها استفاده از کابل نسوز در بخش‌های صنعتی است.
کابرد های عمده سیم و کابل نسوز
از کابل نسوز در محیط‌هایی استفاده می‌شود که مدام در تماس با گرمای بالا قرار دارند و احتمال احتراق در آن بالا خواهد بود. سیم نسوز یا کابل نسوز در برابر حرارت بالا و گرمای زیاد مقاوم است و خطرات احتمالی آتش‌سوزی را کاهش می‌دهد. در ساختار سیم نسوز از دو روکش استفاده می‌شود: روکش سیلیکونی و روکش ابریشمی.
علاوه بر این یک سیم نسوز تک روکش هم وجود دارد که از جنس سیلیکون است و در فضاهایی که سیم در معرض حرارت بسیار بالا قرار می‌گیرد و خطر آتش‌سوزی بیشتر است از سیم نسوز سیلیکونی استفاده می‌کنند. سیلیکون مانند یک عایق حرارتی عمل می‌کند و مانع آتش‌سوزی می‌شود. عایق سیلیکونی استفاده شده کاربردهای دیگری دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به مقاومت در برابر سوختگی، اسید و روغن اشاره کرد.
از دیگر کاربردهای سیم نسوز می‌توان به تجهیزات گرم کننده، هیترهای الکتریکی، صنایع کشتی‌سازی، اجاق‌های برقی، واگن‌های راه‌آهن، استفاده در کوره‌ها، صنایع پالایشگاهی، دکل‌های نفتی و سیستم‌های روشنایی اشاره کرد.
مزایا و معایب استفاده از سیم و کابل نسوز
ویژگی‌ها و مزایایی که این کابل دارد باعث شده تا در بخش‌های بسیاری از آن استفاده شود و کاربرد محدودی نداشته باشد.
- مقاومت بالا در برابر برودت هوا
- عاری از هرگونه گازهای اسیدی
- کم دود بودن
- نارسایی الکتریسیته
- نصب بسیار آسان و حفظ پایداری
- انعطاف‌پذیری بالا
- عدم رشد قارچ و باکتری در این ناحیه
- مقاوم در برابر رطوبت
- تحمل دمای 60- تا 250+ درجه سانتی‌گراد
- مقاوم در برابر روغن‌هایی با وزن مولکولی بالا
- مقاوم در برابر شدت جریان ناشی از ولتاژ بالا
سیم نسوز یا کابل نسوز در کنار مزایای بسیاری که دارد، دارای معایبی است:
- قیمت بالا نسبت به سایر کابل‌ها
- عدم بازیافت در محیط زیست
بهترین کابل ضدحریق
برای خرید سیم نسوز باید جوانب و ابعاد مختلف آن را بررسی کنید. رنگ روکش، سطح مقطع، شرایط محیط و محل نصب، نوع بسته‌بندی، حداکثر دمای لحظه‌ای، درجه حرارت، انتخاب میزان آمپر و مشخص کردن سطح ولتاژ عایق از مهم‌ترین نکاتی هستند که در زمان خرید سیم نسوز یا کابل نسوز باید به آن‌ها توجه داشته باشید. ویژگی‌های یک سیم و کابل نسوز باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی و استاندارد ایران باشد تا بتوان به راحتی و بدون هیچ استرسی از آن‌ها استفاده کرد.
استانداردهای بین‌المللی و استانداردهای ایران تمام ابعاد فیزیکی و شیمیایی سیم نسوز را در بر می‌گیرند که خلوص مس هادی، درصد خلوص سیلیکون، سایز مقطع و میزان تحمل کشش پارگی از مهم‌ترین آن‌ها هستند.
آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت سیم و کابل نسوز وظیفه کنترل درون سازمانی را به عهده دارند و این کار را بر اساس استانداردهای بین المللی IEC و استاندارد ملی ایران ISIRI انجام می‌دهند.
در ساخت سیم نسوز و کابل نسوز عرضه شده در فروشگاه الفبای برق از بهترین و با کیفیت‌ترین متریال استفاده شده و تمام سیم‌های موجود در این فروشگاه از استاندارد بالایی برخوردارند. در این مطلب اطلاعات کاربردی در رابطه با سیم و کابل نسوز، ویژگی‌های آن‌ها و مزایا و معایبی که دارند در اختیارتان قرار دادیم.
سوالات متداول
- درجه بندی کابل‌های ضدحریق و کم دود چیست؟
این کابل‌ها به نحوی طراحی شده‌اند که در برابر شعله و آتش مقاومت بسیار بالایی دارند.
- بهترین و رایج‌ترین ابعاد برای استفاده از کابل نسوز کدامند؟
سیم یا کابل نسوز می‌توانند به صورت تک روکش و دو روکش در ابعاد مختلفی چون 0.2 میلی‌متر مربع تا 10 میلی‌متر مربع مورد استفاده قرار بگیرند. - کابل عایق سیلیکون چیست؟
سیم تک روکش هادی از جنس مس قلع اندود که با سیلیکون پوشیده شده است را عایق سیلیکون می‌نامند.
